Διατροφή ταυτισμένη με την ελληνική παράδοση, άμεσα συνδεδεμένα με την κουλτούρα μας, αποδεδειγμένα ωφέλιμη για την υγεία μας…  

Πολυάριθμες οι μελέτες δείχνουν ότι η αποκαλούμενη “μεσογειακή δίαιτα” και ιδιαίτερα ο ελληνικός παραδοσιακός τρόπος διατροφής, κυρίως των κατοίκων της Κρήτης γύρω στο 1960,  προάγει συνολικά την υγεία και προλαμβάνει διάφορες ασθένειες σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από οποιοδήποτε άλλο αναγνωρισμένο διατροφικό μοντέλο. Μάλιστα, η παραδοσιακή διατροφή των Κρητικών, τυγχάνει σήμερα τόσο πολύ τής σχεδόν καθολικής αποδοχής των ειδικών που, οι περισσότεροι, προτρέπουν όλους να το ακολουθήσουν, ακόμα και λαούς με τελείως διαφορετικές διατροφικές συνήθειες από τις ελληνικές, γιατί είναι εύκολη στην εφαρμογή, δεν έχει ιδιαίτερες απαγορεύσεις και δεν βασίζεται σε πολύπλοκους κανόνες.

Τι είναι η Μεσογειακή Δίαιτα;

Ο όρος «Μεσογειακή δίαιτα» ή «Μεσογειακή διατροφή» περιγράφει τις παλαιότερες, τυπικές διατροφικές συνήθειες των κατοίκων ορισμένων περιοχών της Μεσογείου στις αρχές της δεκαετίας του 1960 όπως είναι η Κρήτη, ορισμένα μέρη της υπόλοιπης Ελλάδας και η νότια Ιταλία. Παρά τις αρκετές καταγεγραμμένες διαφορές ανάμεσα στις μεσογειακές χώρες (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρος, Μαρόκο, Πορτογαλία), αλλά και από περιοχή σε περιοχή της ίδιας χώρας, τα πολλά όμοια χαρακτηριστικά όπως η εκτεταμένη κατανάλωση τοπικών προϊόντων, δημητριακών και ελαιολάδου, έδωσαν τη δυνατότητα στους ειδικούς να δημιουργήσουν την «Πυραμίδα Μεσογειακής Διατροφής», που θεωρείται αντιπροσωπευτική όλων των λαών της Μεσογείου.

Μεσογειακή Δίαιτα ή μήπως Ελληνική;

Ο όρος «Ελληνική Δίαιτα» περιγράφει καλύτερα και με μεγαλύτερη σαφήνεια, άρα αντιπροσωπευτικότερα, την παραδοσιακή μας διατροφή και ιδίως αυτή των κατοίκων της Κρήτης, παγκοσμίως γνωστή ως «Κρητική Δίαιτα». Βεβαίως, περισσότερο από πρότυπο διατροφής, η Ελληνική Δίαιτα αποτελεί τρόπο, φιλοσοφία και στάση ζωής. Ναι, έχει πολύ μεγάλη σημασία το τι τρώμε, εξίσου όμως σημαντικές είναι οι γνώσεις, οι πρακτικές, οι συνήθειες, οι παραδόσεις, τα έθιμα και οι κοινωνικές δραστηριότητες που συνδέονται με το φαγητό όπως η εποχικότητα των επιλογών, η ποικιλομορφία των τοπικών προϊόντων και οι ευφάνταστοι τρόποι αξιοποίησής τους, οι ευρηματικές μέθοδοι συντήρησης των διαθέσιμων τροφίμων, η απλότητα και η δημιουργικότητα των μαγειρικών συνταγών, τα οικογενειακά τραπέζια, οι φιλικές συγκεντρώσεις (παρέα, συζήτηση, διασκέδαση) αλλά και η τήρηση των θρησκευτικών νηστειών, εν τέλει η ευρύτερη διατροφική –και όχι μόνο!- κουλτούρα του λαού μας, ένα τμήμα της άυλης εθνικής μας κληρονομιάς που οφείλουμε να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού.

Πυραμίδα Ελληνικής Δίαιτας Μέτρο, ποικιλία, κατανάλωση ποιοτικών τροφίμων από όλες τις ομάδες στις σωστές αναλογίες, καθημερινή άσκηση.

Αντιστοιχία μικρομερίδας: 1 μικρομερίδα αντιστοιχεί περίπου στο μισό της τυπικής μερίδας εστιατορίου. Παραδείγματα μικρομερίδας: 1 λεπτή φέτα ψωμιού (25 γραμμ.). 1 μικρή πατάτα (100g). ½ φλιτζάνι (50-60g) μαγειρεμένα ζυμαρικά ή ρύζι ή όσπρια (1 φλιτζάνι ή 2 μικρομερίδες αντιστοιχούν σε 1 μερίδα). 30g ξηροί καρποί.  1 φλιτζάνι ωμά φυλλώδη λαχανικά ή ½ φλιτζάνι μαγειρεμένα. 1 μέτριο φρούτο. 1 φλιτζάνι γάλα ή γιαούρτι ή 30g τυρί. Περίπου 60g μαγειρεμένου άπαχου κρέατος ή ψαριού (1 μερίδα 120g). 1 αβγό. Διαβάστε περισσότερα: www.med-diet.eu www.nut.uoa.gr/dietaryGR.html www.unesco.org.cy.

Την ακολουθούμε σήμερα;

Την ώρα που η παραδοσιακή μας διατροφή αποτελεί πλέον παγκόσμιο πρότυπο υγιεινής δίαιτας, σημείο αναφοράς και μέτρο σύγκρισης, οι σύγχρονοι Έλληνες έχουμε υιοθετήσει διατροφικές συνήθειες «δυτικού τύπου»: πολλά κορεσμένα ζωικά λίπη, σχεδόν καθημερινά κρέας, αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης, λιγότερα φρούτα, λαχανικά και όσπρια. Το γεγονός της χειροτέρευσης της διατροφής μας συσχετίζεται άμεσα με την αλματώδη αύξηση των ποσοστών παχυσαρκίας, των καρδιαγγειακών νοσημάτων, του σακχαρώδη διαβήτη και άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας – εγκαταλείψαμε τη διατροφική μας παράδοση και το πληρώνουμε ακριβά, με προβλήματα υγείας και περιττά κιλά!

Η γνώμη μας: Η παραδοσιακή ελληνική διατροφή, με σημείο αναφοράς την Κρητική δίαιτα, μπορεί να γίνει εύκολα πράξη και στη σύγχρονη εποχή. Κανείς, φυσικά, δεν ισχυρίζεται ότι πρέπει να τρεφόμαστε όπως ακριβώς οι πρόγονοί μας. Είναι όμως αδιαμφισβήτητο ότι «ανακαλύπτοντας» ξανά κάποιες από τις καλές διατροφικές τους συνήθειες, στο βαθμό που είναι εφικτό για τον καθένα προσωπικά, έχουμε να κερδίσουμε πολλά.

Ενδεικτικό παραδοσιακό εβδομαδιαίο μενού

Αν προβληματίζεσαι με το βασανιστικό ερώτημα “τί θα φάμε σήμερα;” κάθε νοικοκυράς, το ερώτημα αυτό έχει την άμεση απάντησή του στο τυπικό εβδομαδιαίο πατροπαράδοτο, παραδοσιακό ελληνικό μενού, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το μεσημεριανό γεύμα:

• Δυο φορές την εβδομάδα, π.χ. Δευτέρα και Πέμπτη: Μακαρόνια ή χυλοπίτες ή τραχανάς ή ρύζι ή πλιγούρι ή άλλο προϊόν δημητριακών.
• Μια φορά την εβδομάδα, π.χ. Τρίτη: Ψάρι ή θαλασσινά.
• Δύο φορές την εβδομάδα, π.χ. Τετάρτη και Παρασκευή: Όσπρια όπως φακές ή φάβα τη μία μέρα, φασόλια ή ρεβίθια την άλλη.
• Μια φορά την εβδομάδα, π.χ. Σάββατο: Αμυλούχα λαχανικά, π.χ. πατάτες, αρακάς, καλαμπόκι ή συνδυασμός τους, προτιμότερο με τη μορφή λαδερού. Εναλλακτικά, ινώδη λαχανικά ή χόρτα που τρώγονται συνήθως μαγειρεμένα (π.χ. φασολάκια, μπάμιες, μελιτζάνες, αγκινάρες, σπανάκι).
• Μια φορά την εβδομάδα, π.χ. Κυριακή: Κόκκινο κρέας δύο φορές μηνιαίως (π.χ. τη μία ψαχνό από κατσικάκι ή αρνάκι, την άλλη μοσχάρι ή χοιρινό) και τις άλλες δύο πουλερικό (κοτόπουλο, γαλοπούλα) ή ψάρι.

Σε κάθε μεσημεριανό γεύμα, θα πρέπει να υπάρχουν επίσης:

• Σαλάτα με εποχικά λαχανικά ή χόρτα ή και τα δύο, πάντα με ωμό εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και χυμό λεμονιού ή ξίδι.
• Ψωμί ολικής αλέσεως.

Εάν αθλείσαι συστηματικά: Για να αυξηθεί η περιεκτικότητα των αμιγώς φυτικών γευμάτων σε πρωτεΐνες, μπορείς να προσθέσεις στο γεύμα σου τυρί (π.χ. ζυμαρικά με τυρί) ή αβγό (π.χ. σπανακόρυζο με αβγό βραστό) ή γιαούρτι (π.χ. ως επιδόρπιο ή ως σάλτσα). Εναλλακτικά, όταν δεν θέλεις να καταναλώσεις ζωική πρωτεΐνη, μπορείς να προσθέσεις κάποιο άλλο αδρά επεξεργασμένο δημητριακό ή αμυλούχο λαχανικό, ώστε με τον συνδυασμό τους να αυξηθεί η βιολογική αξία του γεύματος (π.χ. φακές με ρύζι, φασόλια με καλαμπόκι, ζυμαρικά με αρακά).

Ενδεικτικό πλήρες ημερήσιο μενού

Πρωινό γεύμα: Παξιμάδι κρίθινο με ταχίνι, γάλα ή ξινόγαλα και φρούτα εποχής.

Ενδιάμεσο γευματίδιο: Στραγάλια και σταφίδες.

Μεσημεριανό γεύμα: Μακαρόνια με ελιές, πιπεριά και ανθότυρο φρέσκο, σαλάτα (π.χ. με αγγουράκι, ντομάτα, κάπαρη, ελαιόλαδο) και ψωμί.

Απογευματινό γευματίδιο: Γιαούρτι με μέλι.

Βραδινό γεύμα: Ομελέτα φούρνου (π.χ. με κρεμμυδάκι φρέσκο, πιπεριές, μανιτάρια, τυρί φέτα, ντοματίνια), σαλάτα (π.χ. με μαρούλι χοντροκομμένο, κρεμμυδάκι φρέσκο, άνηθο, λαδολέμονο) και ψωμί.

Δεν είναι πάρα πολύ απλό, εύκολο και απόλυτα εφικτό στην εφαρμογή;