We create the future fitness professionals.
Σωματικό λίπος

Πόσα ξέρεις για το σωματικό λίπος; Μήπως ελάχιστα και πρέπει να μάθεις περισσότερα; Σου λέμε τα 12 πιο βασικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζεις οπωσδήποτε!

  1. Λίπος, λιποκύτταρα, λιπώδης ιστός

Το λίπος αποθηκεύεται με τη μορφή σταγόνων (τριγλυκερίδια) σε εξειδικευμένα κύτταρα του οργανισμού, τα οποία ονομάζονται λιποκύτταρα. Όλα μαζί τα λιποκύτταρα συνθέτουν τον λιπώδη ιστό του σώματος. Ο λιπώδης ιστός, ή στην καθομιλουμένη απλώς “λίπος”, διακρίνεται χονδρικά σε αποθηκευμένο ή υποδόριο λίπος, το οποίο συσσωρεύεται ως επί το πλείστον μεταξύ δέρματος και μυών, και σε ζωτικό ή δομικό ή λειτουργικό λίπος, το οποίο υπάρχει σε όργανα και ιστούς όπως νεύρα, εγκέφαλο, πνεύμονες, ήπαρ, μαστικούς αδένες, αρθρώσεις. Σε κάποια άτομα σημαντικά ποσά λιπώδη ιστού υπάρχουν και γύρω από τα σπλάχνα (σπλαχνικό ή κοιλιακό ή έκτοπο λίπος), κατάσταση που προκαλεί μεταβολικές δυσλειτουργίες και θεωρείται επικίνδυνη για την υγεία.

  1. Λευκός και φαιός λιπώδης ιστός

Ανάλογα με το χρώμα του, ο λιπώδης ιστός διακρίνεται σε λευκό και φαιό. Ο λευκός λιπώδης ιστός είναι η κύρια ενεργειακή μας αποθήκη – εάν δεν υπήρχε, θα έπρεπε να τρώμε συνεχώς για να προμηθεύσουμε τον οργανισμό με την ενέργεια που χρειάζεται! Αντίθετα, ο φαιός λιπώδης ιστός έχει έναν εντελώς διαφορετικό ρόλο, δηλαδή παράγει/καίει ενέργεια για να διατηρήσει τη σωματική θερμοκρασία σε βιώσιμα επίπεδα, διαδικασία γνωστή ως “θερμογένεση”.

  1. Μπεζ λιποκύτταρα

Η τακτική σωματική άσκηση, ιδίως όταν γίνεται σε φυσικό περιβάλλον με σχετικά χαμηλή περιβαλλοντική θερμοκρασία, αυξάνει σημαντικά τα επίπεδα ιριζίνης στον οργανισμό, ορμόνης που, μεταξύ άλλων, διεγείρει τα βλαστοκύτταρα του λευκού λιπώδους ιστού να παράγουν έναν ειδικό τύπο λιποκυττάρων, μπεζ χρώματος. Τα μπεζ λιποκύτταρα έχουν παρόμοιες ιδιότητες με τα φαιά και συμπεριφέρονται μεταβολικά ιδιαίτερα δραστήρια, προάγοντας τη θερμογένεση και καίγοντας έτσι πολλές θερμίδες, οι οποίες αποβάλλονται από το σώμα με τη διαδικασία της θερμόλυσης. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η σωματική άσκηση, ιδίως η πιο έντονη και προοδευτικά δυσκολότερη, είναι ο παράγοντας-κλειδί για την “μόνιμη” αύξηση των καύσεων σου, ακόμα και όταν απλώς κάθεσαι, ξεκουράζεσαι ή κοιμάσαι!

  1. Περιοχές χωρίς καθόλου λίπος

Οι περιοχές/σημεία του σώματος που δεν έχουν καθόλου λίπος είναι τα βλέφαρα, το πέος, το όσχεο, το δέρμα του κρανίου, οι λοβοί των αυτιών, τα εξωτερικά χείλη του αιδοίου και οι εξωτερικές επιφάνειες της παλάμης και του άκρου πόδα. Η έλλειψη λίπους κάνει τις συγκεκριμένες περιοχές πιο ευαίσθητες στα νευρικά ερεθίσματα, όπως το άγγιγμα, το χάδι, η επαφή με θερμό ή ψυχρό αντικείμενο, κ.ά.

  1. Ποσοστό λίπους – Λιπομέτρηση

Τη συγκεκριμένη πληροφόρηση μπορείς να την έχεις στη διάθεσή σου μόνο εάν υποβληθείς σε μια πλήρη ανάλυση της σωματικής σου σύνθεσης, κοινώς “λιπομέτρηση”, με κάποια επιστημονικά αποδεκτή και αξιόπιστη μέθοδο.

  • Το απολύτως απαραίτητο ποσοστό λίπους (άθροισμα του δομικού και του αποθηκευμένου) εκτιμάται για τους άντρες σε περίπου 3% του ολικού σωματικού βάρους και στις γυναίκες 8-12% κατ’ ελάχιστον.
  • Ιατρικώς επιθυμητή θεωρείται μια μέση συνολική ποσότητα λίπους που αντιστοιχεί στο 20-25% του ολικού σωματικού βάρους για τις ενήλικες γυναίκες και 12-18% για τους ενήλικες άντρες.
  • Ποσοστά λίπους κατά πολύ χαμηλότερα, π.χ. μικρότερο από 10% για τις γυναίκες ή πολύ υψηλότερα, π.χ. πάνω από 30%, αυξάνουν στατιστικώς σημαντικά τις πιθανότητες για εμφάνιση οργανικών δυσλειτουργιών και  προβλημάτων υγείας.
  1. Συνολικός αριθμός λιποκυττάρων

Το ανθρώπινο σώμα περιέχει 20-60 δισεκατομμύρια λιποκύτταρα τα οποία είναι ανομοιόμορφα κατανεμημένα, ακόμα κι όταν πρόκειται για διπλά μέρη του σώματος. Για παράδειγμα, το ένα πόδι μπορεί να έχει περισσότερα λιποκύτταρα συγκριτικά με το άλλο, ή τα λιποκύτταρα του ενός ποδιού να είναι μεγαλύτερα από ό,τι στο άλλο.

Μετά την γένεση, τα λιποκύτταρα πολλαπλασιάζονται σε αριθμό μέχρι περίπου την εφηβεία. Από εκεί και πέρα ο αριθμός τους σταθεροποιείται και σε έναν ενήλικα αυτό που κατά κανόνα αυξάνεται (ή μειώνεται) είναι το μέγεθος (με αύξηση ή μείωση του περιεχόμενου σε λίπος) κι όχι ο αριθμός των λιποκυττάρων. Εξαίρεση αυτού αποτελούν τα πολύ παχύσαρκα άτομα και οι εγκυμονούσες που παίρνουν πολλά κιλά βάρους. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να αυξηθεί ξανά ο αριθμός των λιποκυττάρων (υπερπλασία).

  1. Οιστρογόνα και κατανομή λίπους

Τα οιστρογόνα παίζουν σημαντικό ρόλο τόσο στη συνολική ποσότητα λίπους στο σώμα, όσο και στην κατανομή του σε διάφορες περιοχές. Οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας εκκρίνουν μεγάλες ποσότητες οιστρογόνων κι έχουν πιο πολλούς κυτταρικούς υποδοχείς τους, με αποτέλεσμα την εναπόθεση περισσότερου λίπους στο κάτω μέρος του σώματος και τη δημιουργία “καμπυλών” (σχήμα Αφροδίτης ή σωματότυπος αχλάδι). Παρόλα αυτά, ο καταμερισμός και η κατανομή του σωματικού λίπους εξαρτάται κυρίως από τη γενετική προδιάθεση και είναι κατά βάση κληρονομούμενο χαρακτηριστικό (κλασικό παράδειγμα “μάνα – κόρη”).

Συνηθέστερα, λοιπόν, οι Ελληνίδες παρουσιάζουν μια πιο περιφερική κατανομή λίπους (περισσότερο λίπος στα πλάγια και στα άκρα, πόδια και χέρια) σε σχέση με τους άντρες (περισσότερο κεντρική κατανομή, συσσώρευση κυρίως στην κοιλιά). Πιο συγκεκριμένα, οι γυναίκες έχουν αναλογικά πιο πολύ λίπος στην περιοχή των ωμοπλατών, στους μαστούς, κάτω από τον ομφαλό, στους γλουτούς και στους μηρούς, οι δε γυναικείοι μηροί έχουν αναλογικά περισσότερο και πιο πυκνό λίπος στην εμπρόσθια και στην εσωτερική επιφάνειά τους.

  1. Μετά την εμμηνόπαυση

Ο γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση παράγουν πολύ μικρότερες ποσότητες οιστρογόνων σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και συγχρόνως μειώνεται η δεκτικότητα των υποδοχέων τους, με συνέπεια τη μεγαλύτερη εναπόθεση λίπους στην κοιλιά και στο πίσω μέρος των χεριών παρά στους γοφούς ή στους μηρούς. Η εναπόθεση περισσότερου λίπους στην κοιλιά (σωματότυπος μήλο) αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και σακχαρώδη διαβήτη.

  1. Λειτουργικότητα λιποκυττάρων

Κάθε λιποκύτταρο μπορεί ταυτόχρονα να αποθηκεύει λίπος (λιπογένεση) και να εκλύει (λιπόλυση). Το τί υπερισχύει κάθε φορά από τα δύο, λιπογένεση ή λιπόλυση, εξαρτάται από διάφορες ορμόνες και ένζυμα, όπως οι λιπάσες, τις φυσικές  σωματικές δραστηριότητες και τον τρόπο διατροφής, κυρίως εάν είναι πλεονασματική ή ελλειμματική σε θερμίδες. Η αδρεναλίνη και η νορ-αδρεναλίνη είναι οι βασικότερες ορμόνες που εμπλέκονται στην έκλυση (λιπόλυση) και στην καύση του λίπους (β-οξείδωση), ενώ η ινσουλίνη, η αδιπονεκτίνη και η λεπτίνη στην αποθήκευσή του.

  1. Αυξημένη αποθήκευση λίπους

Ο ρυθμός αποθήκευσης λίπους στα λιποκύτταρα αυξάνεται σημαντικά όταν υπάρχουν μειωμένες κινητικές δραστηριότητες, υπερβολική λήψη θερμίδων και παρατεταμένες περίοδοι δίαιτας ή πλήρους αποχής από του φαγητό που ακολουθούνται από περιόδους υψηλής θερμιδικής πρόσληψης. Έχει αποδειχτεί πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η επαναλαμβανόμενη ακολουθία “δίαιτα – γρήγορο αδυνάτισμα – επαναπρόσληψη κιλών – ξανά δίαιτα” (σύνδρομο yo-yo) αποδιοργανώνει το μεταβολισμό, αυξάνει υπέρμετρα το σωματικό λίπος, οδηγεί στην παχυσαρκία και σε προβλήματα υγείας.

  1. Ακραίες δίαιτες

Την πρώτη εβδομάδα μίας ακραίας δίαιτας αδυνατίσματος τα κιλά που χάνονται προέρχονται μόνον κατά 25% από λίπος – το υπόλοιπο είναι νερό και άπαχη μάζα, όπως π.χ. από μύες. Αν η ακραία δίαιτα συνεχιστεί, το ποσοστό απώλειας λίπους αυξάνεται, ωστόσο σπάνια υπερβαίνει το 50% των απολεσθέντων κιλών. Εάν τα χαμένα κιλά επανακτηθούν, τότε το 70-80% αυτών θα είναι λίπος.

  1. Απώλεια περιττού λίπους

Η υγιεινή διατροφή με ποιοτικά τρόφιμα και έλεγχο των προσλαμβανόμενων θερμίδων, η συστηματική προπόνηση με επιπρόσθετες αντιστάσεις, η αερόβια προπόνηση και ο καθημερινά σωματικά δραστήριος τρόπος ζωής αυξάνουν τις καύσεις και συμβάλλουν στη μείωση του λίπους και του μεγέθους των λιποκυττάρων. Για να πετύχεις όμως πραγματικά αξιόλογα αποτελέσματα, θα πρέπει να έχεις υπομονή, να δώσεις περιθώριο χρόνου στον εαυτό σου και να γυμνάζεσαι σύμφωνα με τις ανάγκες, τις δυνατότητες και την ανταπόκριση του σώματός του. Διατροφές, ασκήσεις και προγράμματα γυμναστικής που έχουν αποτελέσματα σε κάποιους άλλους, μπορεί να μην έχουν τα ίδια θετική επίδραση σε σένα – κι εδώ είναι το σημείο που μπορεί να σε βοηθήσει σημαντικά ένας καλός προσωπικός προπονητής, να ανακαλύψετε δηλαδή μαζί τί σου ταιριάζει καλύτερα και τί πραγματικά σε ωφελεί!

 

01

RHODES 21-24/6/2024

Συμπληρώστε την φόρμα ενδιαφέροντος. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2109700002

>
02

PILATES EXPERT STANDARDS 9-10/3

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε το PILATES EXPERT STANDARDS 9-10/3, ενα διήμερο εκπαιδευτικό συνέδριο υψηλής εξειδίκευσης.  

>
03

1ο ATHENS FITNESS FESTIVAL

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε το 1ο ATHENS FITNESS FESTIVAL, το μεγαλύτερο event γυμναστικής και ευεξίας που έχει διοργανωθεί στη χώρα μας, 07-05 Μαΐου 2023. Το AFF είναι πλέον γεγονός! H απόλυτη

>
Studio One is
An elite team that is not afraid to dream and create the ideal circumstances in order to organize and direct. To give all their knowledge, energy and passion to those who love fitness.
Scroll to Top