Wellness

Δεν έχει καθορισμένες προδιαγραφές και δεν αποτελεί συγκεκριμένη πρόταση. Σε απεγκλωβίζει από τα «κάνε…», τα «πρέπει…», τα «μη», τα «όχι» και τα «απαγορεύεται». Στο wellness χωράνε τα πάντα. Και κυρίως οι εσωτερικές επιθυμίες και οι ατομικές ιδιαιτερότητες. Εσύ επιλέγεις, εσύ πράττεις. Με απόλυτη ελευθερία και χωρίς να απολογείσαι σε κανέναν. Είναι ο δικός σου τρόπος ζωής και η προσωπική σου συνταγή ευεξίας…

Θέλεις να περνάς καλά, να αισθάνεσαι ψυχικά ισορροπημένος/-η και να νιώθεις υγιής. Ψάχνεις λοιπόν να βρεις το «μυστικό», αγνοείς αυτά που ήδη έχεις, δεν βολεύεσαι με τα συμβατικά και αναζητάς τα διαφορετικά. Καταπιάνεσαι συνεχώς με καινούργια πράγματα και δοκιμάζεις τα πάντα. Στην πορεία τα συναντάς όλα. Ένα μόνο δεν βρήκες ακόμα, αυτό που επιθυμούσες από την αρχή: Ευεξία και ευζωία. Να χαίρεσαι τη ζωή και να γεύεσαι τις απολαύσεις της.

Πως προσδιορίζεται η ευεξία;

Τα λεξικά περιγράφουν την ευεξία ως «η καλή κατάσταση της υγείας». Δεν μας λένε όμως εάν είναι το να νιώθουμε υποκειμενικά καλά, εάν είναι το να είμαστε αντικειμενικά καλά ή είναι και τα δύο ταυτόχρονα. Αν, για παράδειγμα, το σωματικό σου βάρος έχει ξεπεράσει τα 100 κιλά και τα τριγλυκερίδια σου έχουν χτυπήσει κόκκινο αλλά εσύ νιώθεις «περδίκι», περνάς μία χαρά και το απολαμβάνεις δεόντως, θα πούμε ότι «ναι μεν αισθάνεσαι καλά υποκειμενικά, εντούτοις αντικειμενικά δεν είσαι»; Με ποια κριτήρια και τί μετράει περισσότερο από τα δύο: Αυτό που αισθάνεσαι ή αυτό που σου λένε ότι θα έπρεπε να νιώθεις; Μέχρι σήμερα, τουλάχιστον για την πλειονότητα, μετράει περισσότερο μάλλον το δεύτερο. Κι επειδή σύμφωνα με το νόμο των πιθανοτήτων μπορεί στο μέλλον να έχεις προβλήματα υγείας, θα σε προτρέψουν να κάνεις δίαιτα αδυνατίσματος, να χάσεις κιλά, να γυμνάζεσαι περισσότερο και να κάνεις πιο υγιεινή ζωή, για να δώσεις χρόνια στη ζωή σου… Κι ας έχεις δώσει μέχρι τώρα ζωή στα χρόνια σου κι ας αποδέχονται όλοι ότι αυτό που τελικά μετράει είναι η ποιότητα κι όχι η ποσότητα.

Λόγια, θεωρίες και στατιστικές του μέσου όρου! Οι ίδιες ακριβώς στατιστικές που αύριο θα προσδιορίσουν με ακρίβεια το ποσοστό συμμετοχής της δίαιτας αδυνατίσματος στα νέα προβλήματα που αντιμετωπίζεις. Και βέβαια, τότε όλοι θα σε προτρέψουν να αποδεχτείς την εικόνα του σώματός σου «όπως είναι» για να περιορίσεις τα ψυχοσωματικά σου.

Έπαιξες και έχασες! Είχες τη ζωή στα χέρια σου και την πέταξες. Έκανες λάθος κινήσεις, το πλήρωσες πολύ ακριβά και μπήκες κι εσύ στο κλαμπ! Έτσι καταλήγεις στο wellness…

Εγώ Wellness; Τι είναι πάλι αυτό;

Το wellness προέκυψε ως φυσικό επακόλουθο της σύγχυσης, της παραπληροφόρησης, του αποπροσανατολισμού και της απογοήτευσης που ένιωσαν εκατομμύρια άνθρωποι δοκιμάζοντας τις απανταχού μόδες, τις «επαναστατικές» θεωρίες κι ένα σωρό άλλα «καινοτόμα» που τους οδήγησαν στο… πουθενά. Πρόκειται για μία εντελώς διαφορετική προσέγγιση των εννοιών της υγείας και της ευεξίας, η οποία βασίζεται στην εξατομίκευση των πάντων με κριτήριο την υποκειμενική αντίληψη.

• Πιστεύεις ότι αυτό που κάνεις είναι καλό για εσένα; Ε, τότε είναι!
• Θέλεις να μείνεις έτσι όπως είσαι; Μείνε!
• Επιθυμείς να αλλάξεις και έχεις λόγο να το κάνεις; Άλλαξε!
• Έχεις την άποψη ότι σου ταιριάζει αυτό ή το άλλο; Κάντο!
• Δεν θέλεις από πεποίθηση να κάνεις τίποτα; Δεν σε υποχρεώνει κανείς!

Κοντολογίς, wellness είναι η απόλυτα προσωπική σου συνταγή για να ζεις και να αντιμετωπίζεις τα πάντα. Δεν κάνεις αυτό που σου λένε οι άλλοι, κάνεις πράξη μόνο αυτό που θέλεις εσύ. Όλα με τον δικό σου τρόπο! Ψαγμένα και φιλοσοφημένα. Μέσα από τις γνώσεις, τα προσωπικά σου βιώματα, τις εμπειρίες, τα θέλω και τα πιστεύω. Δεν είναι θέσφατο και ιερή γραφή, δεν υπάρχουν απαράβατοι κανόνες, μπορείς να αυτοσχεδιάσεις και να χαράξεις μόνος/-η την πορεία σου. Ενημερώνεσαι, αποφασίζεις και φτιάχνεις τη συνταγή σου χρησιμοποιώντας τα υλικά που θέλεις. Προσθέτεις και αφαιρείς ανάλογα με το γούστο σου, βρίσκεις τί σου ταιριάζει και πράττεις αυτό που επιθυμείς. Κι όταν το μενού αρχίζει να μην σε ικανοποιεί, αλλάζεις τη συνταγή.

Τα πάντα είναι αποδεκτά, εκτός από τα «πρέπει» και τις κατευθυνόμενες δοσολογίες. Δεν υπάρχει «τόσο απ’ αυτό» και «τόσο από εκείνο» και καταναγκασμοί δεν χωράνε! Σου αρέσει «αυτό» ή «εκείνο»; Το κάνεις! Δεν σου αρέσει; Το ξεχνάς! Είπαμε: Ό,τι δεν σου πάει το πετάς, ό,τι σου γουστάρει το κρατάς. Απλά πράγματα…

Ουδέν απολύτως καλό ή κακό

Όπως στη ζωή δεν υπάρχει μόνο το άσπρο ή μόνο το μαύρο, έτσι και στο wellness υπάρχουν δεκάδες αποχρώσεις. Ναι μεν υπάρχει το σωστό και το λάθος, το βλαβερό και το ωφέλιμο, αλλά υπάρχουν και οι γκρίζες ζώνες. Ζώνες που το ωφέλιμο δεν είναι και τόσο το ωφέλιμο, το βλαβερό δεν βλάπτει ή που το σωστό αποδεικνύεται λανθασμένο.

Τα παραδείγματα άπειρα. Οι ξηροί καρποί παχαίνουν, το νερό κάνει καλό στην υγεία, το στρες είναι βλαβερό και επικίνδυνο, η γυμναστική χαρίζει μακροζωία. Πολύ ωραία! Οι ξηροί καρποί ρίχνουν τη χοληστερίνη, το πολύ νερό είναι δηλητήριο για τον οργανισμό, χωρίς στρες δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε ούτε λεπτό και όσο για τη γυμναστική, όταν είναι υπερβολική μόνο καλό δεν κάνει…

Ακραία πράγματα θα πείτε και υπερβολές. Αυτό εννοούμε κι εμείς κι αυτή είναι η ουσία του wellness: Μην τα παίρνεις όλα τοις μετρητοίς! Δεν υπάρχει τίποτα, μα τίποτα, που είναι απόλυτα καλό ή απόλυτα κακό. Μόνο τα άκρα είναι σίγουρο ότι βλάπτουν. Άκρο όμως είναι το υπερβολικό και άκρο είναι και το καθόλου. Άκρο είναι η εξαντλητική γυμναστική, άκρο και η καθιστική ζωή. Ακραίο η αποφυγή του προγραμματισμένου ετήσιου προληπτικού τσεκ απ, ακραίο και οι δεκάδες περιττές ιατρικές εξετάσεις χωρίς να υπάρχει λόγος. Ακραία η πολυφαγία, ακραία και η απόλυτη αφαγία.

Αναγκαιότητα, λοιπόν, να ξαναβρούμε την έννοια του μέτρου. Και βέβαια, μέτρο όλων ο άνθρωπος. Η μονάδα και όχι η μάζα. Εσύ και όχι εσύ και όλοι οι άλλοι. Χωρίς συγκεκριμένη μεζούρα και τυποποιημένα σταθμά, ούτε με προκαθορισμένη δοσολογία. Το τί, πώς και πόσο, τα προσδιορίζεις εσύ. Για τη δική σου ζωή πρόκειται, με τον δικό σου τρόπο θα τα κάνεις. Για τον εαυτό σου, με τον εαυτό σου. Χωρίς τύψεις, χωρίς ενοχές.

Ο κύκλος της ευεξίας

Η κεντρική ιδέα του wellness αναπαριστάται με έναν κύκλο, μέσα στον οποίο έχουν χαραχτεί δύο τεμνόμενες ευθείες που τον χωρίζουν εσωτερικά σε τέσσερα τμήματα: Ψυχολογία, ομορφιά, διατροφή και άσκηση.

Αν το σκεφτείς σφαιρικά, πιθανότητα θα συμφωνήσεις ότι τα τέσσερα αυτά συστατικά αποτελούν τους βασικούς άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφονται όλες οι συμβουλές και οι παροτρύνσεις των ειδικών για υγεία, ευεξία, καλύτερη ζωή και μακροζωία.

Βέβαια, ο ψυχολόγος σχεδόν πάντα δίνει μεγαλύτερη αξία στη ψυχολογία, ο διαιτολόγος στη διατροφή, ο γυμναστής στη γυμναστική και η αισθητικός στην ομορφιά.

Στο wellness όμως κανένας άξονας δεν έχει υποχρεωτικά μεγαλύτερη βαρύτητα και κανένα τμήμα δεν προτάσσεται σε σχέση με τα υπόλοιπα, ούτε επιβάλλεται να είναι ίσα μοιρασμένα. Το πού θα χαράξεις τις προσωπικές σου δύο ευθείες και το πώς θα μοιράσεις τον κύκλο στα τέσσερα, έγκειται στις δικές σου προτιμήσεις. Το πού θα δώσεις έμφαση, το τι θα κάνεις, το πώς και το πόσο, το αποφασίζεις εσύ – εσύ και μόνο! Όπως ακριβώς σου ταιριάζει. Με απόλυτη ελευθερία. Χωρίς να προσπαθείς να τετραγωνίσεις τον κύκλο και χωρίς να κυκλώνεις τη ζωή σου.

Ξεφορτώσου τα στερεότυπα

Γιατί δεν μπορεί κάποιος άντρας που είναι λίγα κιλά υπέρβαρος αλλά δεν καπνίζει και είναι σωματικά δραστήριος, να είναι πιο υγιής από κάποιον αδύνατο που περνάει όλη την ημέρα του σε μια καρέκλα; Είναι σίγουρο ότι οι γυναίκες που φορούν μέγεθος ρούχων Small έχουν καλύτερο σώμα και είναι πιο επιθυμητές από όσες φορούν Large; Έχουν όσοι ξημεροβραδιάζονται στα γυμναστήρια καλύτερη υγεία και καλύτερη εικόνα σώματος από όσους προτιμάνε τους περιπάτους στη φύση, τις εκδρομές, την… ξεκούραστη γυμναστική, το μασάζ ή τη θαλασσοθεραπεία; Ή μήπως οι υπέρμαχοι της πράσινης δίαιτας και της αποκλειστικής φυτοφαγίας μακροημερεύουν περισσότερο από αυτούς που απολαμβάνουν πότε-πότε και κανένα κοψίδι; Και γιατί πρέπει να πάω καλοκαιρινές διακοπές στη θάλασσα και χειμερινές στο βουνό, αφού γουστάρω το αντίστροφο;

Το wellness αντιπαθεί τέσσερα πράγματα, όσα κι οι άξονες του:

1) Τη μονομέρεια στη γυμναστική και τη διατροφή.

2) Το «κόλλημα» με τα επιβαλλόμενα πρότυπα ομορφιάς.

3) Τη μίζερη αντιμετώπιση των καταστάσεων και

4) Τις κάθε λογής συμβουλές που περιέχουν τις λέξεις «πρέπει» και «απαγορεύεται».

Ε όχι, λοιπόν! «Δεν πρέπει» και «δεν απαγορεύεται»! Τα «απαγορεύεται» σου στερούν τη χαρά και τα «πρέπει» σε εγκλωβίζουν. Κι έτσι μένεις στα ίδια και τα ίδια, δεν έχεις διάθεση για ζωή, βαλτώνεις. Κι όσο μένεις στο βάλτο, αυτός θα σε τραβάει όλο και πιο κάτω, προς τον πάτο.

Το μυστικό; Η ισορροπία!

Αν η ευεξία είναι το ζητούμενο, η ισορροπία είναι το απαιτούμενο. Στη δουλειά, στο σπίτι, με τον/τη σύντροφό μας, τα παιδιά κι ακόμα-ακόμα με το σώμα μας, τις ανασφάλειές μας και τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες μας.

Ο καθένας μας μπορεί να βρει τρόπους να ισορροπήσει τα πράγματα, να διατηρήσει στη σωστή αναλογία τους αντίθετους παράγοντες και να εξουδετερώσει αμοιβαία καταστάσεις που συσχετίζονται αντίρροπα μεταξύ τους. Τα αρνητικά ισορροπούν με τα θετικά και τα κακά αντισταθμίζονται με τα καλά.

Έφαγες μία ολόκληρη σοκολάτα; Λάθος θα σας πουν οι περισσότεροι – η σοκολάτα παχαίνει! Καλά έκανες, σου λέει το wellness. Σου άρεσε η γεύση της, σε τόνωσε, σε στήριξε στα δύσκολα και σε έκανε να αισθανθείς ωραία. Αυτό δεν ήθελες; Που είναι λοιπόν το πραγματικό πρόβλημα; Στις τύψεις και ενοχές που κουβαλάς ή στις επιπλέον θερμίδες που πήρες; Δηλαδή δεν μπορείς να απολαύσεις κάτι, οτιδήποτε, χωρίς μετά να έχεις τύψεις και ενοχές;

Φοβάσαι ότι θα παχύνεις; Δεν είναι λύση να απαρνηθείς το φαγητό. Λύση είναι να αντισταθμίσεις το κάτι παραπάνω, τη γλυκιά σου αδυναμία επί παραδείγματι, τρώγοντας προσεκτικότερα στο επόμενο γεύμα ή καίγοντας περισσότερες θερμίδες μέσα στην ημέρα σου. Το τί θα περιλαμβάνει το επόμενο γεύμα ή το πώς θα κάψεις τις επιπλέον θερμίδες, είναι αποκλειστικά δική σου επιλογή. Πήγαινε στο γυμναστήριο, πάρε τους δρόμους τρέχοντας, άρχισε να χορεύεις, κάνε γενική καθαριότητα, κάψε θερμίδες… συντροφικά μαζί με το έτερο ήμισυ. Ό,τι σε ευχαριστεί κι όπως σε ευχαριστεί. Δεν φορτώνεσαι, ξεφορτώνεσαι…

Wellness λοιπόν;

Εσείς αποφασίζεις! Για το wellness η ζωή είναι εδώ, είναι μία και μοναδική και ο καθένας μόνος/-η του τη φτιάχνει. Επιλέγεις τα συστατικά και τις αναλογίες που θα κρατήσουν ισορροπημένο το ζύγι της καθημερινότητάς σου και κάνεις τα πάντα με τον τρόπο σου. Εκφράζεις τις προτιμήσεις σου, βλέπεις τις δυνατότητές σου, βάζεις τους στόχους σου, μετράς το τί μπορείς να επενδύσεις στο ένα και πόσα στο άλλο. Αξιοποιείς ό,τι αξιοποιείται, απλοποιείς ό,τι απλοποιείται. Αφαιρείς οτιδήποτε σου προσθέτει αρνητικά και προσθέτεις μόνο ό,τι δεν σε επιβαρύνει. Όσο λιγότερα τόσο καλύτερα κι όσα δεν χρειάζονται, τα ξεφορτώνεσαι. Η κούπα της ζωής αδειάζει από τα παλιά και γεμίζει με τα νέα. Κι έτσι ο κύκλος της ευεξίας μεγαλώνει, χωρίς να σε καταπλακώνει…